西廂記 第三本 第四折 | III.4 Lần sau |
[夫人上雲]早間長老使
人來,說張生病重。我 著長老使人請個太醫去 看了。一壁道與紅娘, 看哥哥行問湯藥去者, 問太醫下甚麼藥?證候 如何?便來回話 (01)。 [下][紅 上雲]老夫人才說張生病 沉重,咋晚吃我那一場 氣,越重了。鶯鶯呵, 你送了他人。[下][旦上雲] 我寫一簡,則說道藥方 ,著紅娘將去與他,證 候便可 (02)。 [旦喚紅科][紅雲] 姐姐喚紅娘怎麼?[旦雲] 張生病重,我有一個好 藥方兒,與我將去咱![ 紅雲]又來也!娘呵,休 送了他人![旦雲]好姐姐 ,救人一命,將去咱![ 紅雲]不是你,一世也救 他不得。如今老夫人使 我去哩,我就與你將去 走一遭。[下][旦雲]紅娘去 了,我繡房裏等他回話 (03) 。 [下][末上雲]自從昨夜花 園中吃了這一場氣,投 著舊證候,眼見得休了 也。老夫人說著長老喚 太醫來看我;我這頹證 候,非是太醫所治的 (04); 則除是那小姐美甘甘、 香噴噴、涼滲滲、嬌滴 滴一點兒唾津兒咽下去 ,這鳥病便可 <*III.4.01*> 。 [潔引太 醫上,《雙鬥醫》科範 了][下][潔雲]下了藥了,我 回夫人話去,少刻再來 相望。[下][紅上雲]俺小姐 送得人如此,又著我去 動問,送藥方兒去,越 著他病沉了也。我索走 一遭。異鄉易得離愁病 ,妙藥難醫腸斷人。 [越調][鬥鵪鶉]則為你 彩筆題詩,回文織錦; 送得人臥枕著床,忘餐 廢寢;折倒得鬢似愁潘 ,腰如病沈。恨已深, 病已沉,昨夜個熱臉兒 對面搶白,今日個冷句 兒將人廝侵。 昨夜這般搶白他呵 ! [紫花兒序]把似你休 倚著櫳門兒待月,依著 韻腳兒聯詩,側著耳朵 兒聽琴。見了他撇假偌 多話:張生,我與你兄 妹之禮 (05), 甚麼勾當!怒 時節把一個書生來跌窨 ,歡時節紅娘,好姐姐 ,去望他一遭!將一個 侍妾來逼臨。難禁,好 著我似線腳兒般殷勤不 離了針。從今後教他一 任,這的是俺老夫人的 不是:將人的義海恩山 ,都做了遠水遙岑。 [紅見末問雲]哥哥病 體若何 (06)? [末雲]害殺小生 也!我若是死呵,小娘 子,閻王殿前,少不得 你做個干連人。[紅歎雲] 普天下害相思的不似你 這個傻角 (07)。 [天沙淨]心不存學海 文林,夢不離柳影花陰 ,則去那竊玉偷香上用 心。又不曾得甚,自從 海棠開想到如今。 因甚的便病得這般 了 (08)? [末雲]都因你行怕說 的謊因小待長上來,當 夜書房一氣一個死。小 生救了人,反被害了。 自古雲:癡心女子負心 漢。今日反其事了。[紅 唱] [調笑令]我這裏自審 ,這病為邪淫;屍骨岩 石鬼病侵。更做道秀才 們從來恁,似這般幹相 思的好撒㖔!功名上早 則不遂心,婚姻上更返 吟複吟。 [紅雲]老夫人著我來 ,看哥哥要甚麼湯藥。 小姐再三伸敬,有一藥 方送來與先生 (09)。 [末做慌 科]在那裏?[紅雲]用著幾 般兒生藥,各有制度, 我說與你: [小桃紅]桂花搖影夜 深沉,酸醋當歸浸。[末 雲]桂花性溫,當歸活血 ,怎生制度?[紅唱]面靠 著湖山背陰裏窨,這方 兒最難尋。一服兩服令 人恁。[末雲]忌甚麼物?[ 紅唱]忌的是知母未寢, 怕的是紅娘撒沁。吃了 呵,穩情取使君子一星 兒參。 這藥方兒小姐 親筆寫的。[末看藥方大 笑科][末雲]早知姐姐書來 ,只合遠接。小娘子[紅 雲]又怎麼?卻早兩遭也 。[末雲]不知這首詩意, 小姐待和小生哩也波哩 。[紅雲]不少了一些兒? [鬼三台]足下其實啉 ,休裝㖔。笑你個風魔 的翰林,無處問佳音, 向簡帖兒上計稟。得了 個紙條兒恁般綿裏針, 若見玉天仙怎生軟廝禁 ?俺那小姐忘恩,赤緊 的僂人負心。 書上如 何說?你讀與我聽咱 (10)。 [末念雲]休將閒事苦縈懷 ,取次摧殘天賦才。不 意當時完妾命,豈防今 日作君災?仰圖厚德難 從禮,謹奉新詩可當謀 。寄語高唐休詠賦,今 宵端的雨雲來。此韻非 前日之比,小姐必來 (11)。 [紅雲]他來呵怎生? [禿廝兒]身臥著一條 布衾,頭枕著三尺瑤琴 ;他來時怎生和你一處 寢?凍得來戰兢兢,說 甚知音? [聖藥王]果若你有心 ,他有心,昨日秋千院 宇深沉;花有陰,月有 陰,春宵一刻抵千金, 何須詩對會家吟? [末雲]小生有花銀十 兩,有鋪蓋憑與小生一 付。[紅唱] [東原樂]俺那鴛鴦枕 ,翡翠衾,便遂殺了人 心,如何肯憑?至如你 不脫解和衣兒更怕甚? 不強如手執定指尖兒恁 。倘或成親,到大來福 蔭 (15)。 [末雲]小生為小姐如 此容色,莫不小姐為小 生也減動丰韻麼?[紅唱] [綿搭絮]他眉彎遠山 鋪翠,眼橫秋水無塵, 體若凝酥,腰如嫩柳, 俊的是龐兒俏的是心, 體態溫柔性格兒沉。雖 不會法灸神針,更勝似 救苦難觀世音 (16)。 [末雲]今夜成的事, 小生不敢有忘。[紅唱] [么篇]你口兒裏漫沉 吟,夢兒裏苦追尋。往 事已沉,只言目今,今 夜相逢管教恁。不圖你 甚白壁黃金,則要你滿 頭花,拖地錦。 [末雲]怕夫人拘系, 不能夠出來。[紅雲]則怕 小姐不肯,果有意呵, [煞尾]雖然是老夫人 曉夜將門禁,好共歹須 教你稱心 (17)。 [末雲]休似昨 夜不肯。[紅雲]你掙揣咱 ,來時節肯不肯盡由他 ,見時節親不親在於您 (18) 。 [並下] [絡絲娘煞尾]因今宵 傳言送語,看明日攜雲 握雨。 題目老夫人命醫士 崔鶯鶯寄情詩正名小紅 娘問湯藥張君瑞害相思 。 |
Cảnh I. — Biệt thự họ Thôi
BÀ LỚN. (ra) — Hồi sớm sư cụ sai người sang nói cậu Trương mệt nặng. Tôi đã cho người đi mời thầy lang. Một mặt sai con Hồng sang xem thầy lang dùng thuốc gì, bệnh tật ra sao và mạch lạc thế nào? Về đây nói cho tôi biết (vào). (01) CON HỒNG. (ra) — Bà lớn sai tôi sang thăm cậu Trương. Thưa bà, bà chỉ biết cậu mệt nặng, có rõ đâu đêm qua phải một chuyện ức như thế, không khéo thì đến bỏ mạng chứ chẳng chơi! (vào). OANH OANH. (ra) — Cậu Trương mệt nặng. Tôi viết một bức thư, nhưng cứ nói là đơn thuốc, sai con Hồng đem sang, may ra chữa được bệnh chăng? (gọi) (02) CON HỒNG. (lại ra) — Dạ! Thưa cô, con đây! OANH OANH. — Cậu Trương yếu nặng! Ta có cái đơn thuốc hay lắm, em đem sang hộ ta! CON HỒNG. — Cô lại còn … Nhưng thôi! Bà cũng vừa sai con sang. Cô đưa con đem sang nhân thể! OANH OANH. —Ta đợi mày trả lời đó. (vào, con Hồng cũng vào) (03) Cảnh II. — Viện sách CẬU TRƯƠNG. (ra) — Hôm qua trong vườn hoa, tôi tức ngất người đi được. Bây giờ chứng bệnh cũ lại đâu đóng đấy! Thôi! Chuyến này thì chết mất thôi! Bà lớn bảo sư cụ mời thầy lang đến thăm tôi. Nhưng chứng bệnh của tôi, thầy lang nào mà chữa được (04)! Trừ tiểu thư có đơn thuốc nào hay, họa là chữa được bệnh tôi. <*III.4.01*> CON HỒNG. (ra) một mình: — Cô em đã trêu cho người ta ốm liểng xiểng, bây giờ lại còn sai tôi, bảo đưa đơn thuốc nợ, thuốc tội gì sang. Tôi sang thì sang chỉ làm cho cậu ta ốm thêm thì có. Vỉa: Bệnh đâu có bệnh lạ đời!… Thuốc nào là thuốc chữa người tương tư? Hát: Chỉ tại cô: bút hoa tay thảo bức tờ mây, Để cho ai đèn sách biếng nhác, đêm ngày mê tơi! Đến bây giờ bệnh lấp, sầu vùi, Thở than với bóng! Nói cười với ma! Cám ơn cô: giết nhau tại tối hôm qua! Chỉ mày, chỉ mặt, nói xa, nói gần! Nào những khi tiếng đàn có lắng khúc đông lân; Kề hiên cô đợi nguyệt, theo vần cô họa thơ! — Thế mà đêm qua còn vờ vĩnh: Anh Trương! Tôi với anh là tình anh em, sao lại sinh lòng kia khác! (05) Làm anh chàng tức chết ngất ngơ! — Rồi hôm nay lại: Hồng ơi! Ta có cái đơn thuốc hay lắm, em đem sang cho cậu ấy! Không đi thì lại mắng xơ cả đầu! Chiếc thân tôi như sợi chỉ khâu, Nhọc mình vẫn phải theo hầu trôn kim! Từ giờ đi, thôi mặc cô nhắn hỏi thăm tìm, Còn tôi, tôi đứng, tôi xem ngoài vành! Mịt mờ nước thẳm non xanh! Nào đâu núi nghĩa, sông tình là đâu! (Chào cậu Trương, hỏi) — Tội nghiệp cho cậu quá! Hôm nay bệnh thế nào? (06) CẬU TRƯƠNG. — Thật là giết tôi! Tôi mà chết đi, chị Hồng, trước mặt vua Diêm La, thế nào cũng lôi thôi có chị! CON HỒNG. — Gầm trời này có ai ốm tương tư mà lại khổ sở đến như cậu. Cô ơi cô! Cô có biết cho đâu! (07) Rừng văn, bể học thiết gì! Gốc hoa, bóng liễu, đi về chiêm bao! Thực ra nào có chuyện chi nào? (Rơm kia rậm bụng, ôm vào mà chơi!) Mê sao mê mãi mê hoài! Thật từ những lúc: hải đường mới chiềng một, vài bông hoa! — Tại làm sao mà cậu ốm đến như thế? (08) CẬU TRƯƠNG. — Có chị đấy, thực tôi không dám nói dối: Cái này chỉ tại tiểu thư! Hôm qua về thư phòng, một cơn tức là một lần chết! Tôi cứu người ta, người ta lại hại tôi! Cổ ngữ có nói: "Con gái giống sinh tình, đàn ông đồ phụ bạc!" Bây giờ thì trái lại thế! CON HỒNG. — Cái đó thì việc gì đến cô em! Cậu tự mình mang tội dâm tà, Thịt mòn, xương róc, chắc ma nó sờ! Giống học trò sao chẳng biết dơ: Tương tư cóc rác lại tương tư một mình! Hôn nhân đã chẳng có thành! Công danh thôi cũng lanh quanh hết đời! — Bà sai em sang xem cậu uống thuốc nào? Đây lại là một cái đơn thuốc hay lắm thế nào ấy, đưa sang cho cậu! (09) CẬU TRƯƠNG. — Đâu? CON HỒNG. — (đưa thư) Đây! CẬU TRƯƠNG. — (mở thư đọc, đứng dậy cười) Sung sướng cho tôi quá! một bài thơ! (vái) Nếu tôi biết trước là cô có thư sang, đáng lẽ phải quỳ xuống mà tiếp mới phải! Chị Hồng ơi! Bệnh tật trong người tôi, tự nhiên thấy khỏi cả rồi! CON HỒNG. — Cậu lại lôi thôi! Khéo không lại hiểu lầm đấy! CẬU TRƯƠNG. — Nào ai hiểu lầm bao giờ! Hôm trước cũng không phải tôi hiểu lầm. Được hay mất chẳng qua là lẽ ngẫu nhiên ở đời. CON HỒNG. — Em chả tin, cậu đọc em nghe nào! (10) CẬU TRƯƠNG. — Chị muốn nghe thơ hay, phải thành tâm khép áo đứng lại gần đây! (Xốc mũ, xốc đai, hai tay cầm bức thư, đọc) "Việc thường chi bận dạ vò tơ! "Mòn mỏi thông minh nỗi đợi chờ! "Tự thiếp giữ gìn là lẽ phải. "Để chàng tai vạ có ai ngờ! "Mối manh tìm lối nhờ thơ mới, "Ân đức mong đền chấp lễ xưa! "Nhắn khách Cao đường ai đó tá? "Đêm nay thì thực có mây mưa!" — Chị Hồng! Thơ này lại khác với hôm trước nhiều lắm! (11) CON HỒNG. — (cúi đầu ngẫm nghĩ) À phải! Em biết rồi! Cô ơi cô! Đơn thuốc của cô thế thì hay thật! Có người thục nữ xinh xinh, <*01*> Thảo đơn thuốc gửi cho tình lang coi: Canh khuya quang quẻ khung trời. Ngạt ngào hoa quế ngát mùi hương xông … Thang tìm phải đất tường đông, Uống vào mát ruột, mát lòng người ta! <*01*> Hơn hay cầm đến tận nhà, Xin chàng quân tử nhận mà xét cho! Nhưng này thôi! Cậu chớ giở trò! Làm chi những vẻ điên rồ khó coi? Tin xuân mong đợi hôm mai, Được thư nói nói, cười cười hoang mang! Ấy là một mảnh thư suông! Gặp con người ngọc, cậu lại cuống cuồng đến đâu! Nhưng cô em rất mực cơ cầu, Nghĩa sâu chẳng tưởng, ơn sâu chẳng cần! Một mình cậu chốn phòng văn, Gối cây đàn nguyệt! Đắp lần chăn chiên! Dù cô sang, cô ngủ sao yên, Rét run đến nẩy người lên còn gì! Đêm qua canh vắng, vườn khuya, Một vườn trăng sáng, bốn bề hoa tươi… Phải duyên ra, chuyện đã xong rồi! Đâu phiền tờ hẹn, thơ mời hôm nay? Thiệt tình em bảo cậu hay: Chăn loan, đệm thúy , em đây sẵn sàng! Nằm vào ấm thịt, êm xương! Muốn thuê thì các bạc vàng, em cho thuê! Thôi liệu mà cởi áo sẵn đi! Từ rày nguyệt nọ, hoa kia mặc tình! Phúc nhà ta thật lớn tày đình! (15) — Chẳng nói giấu gì cậu: Cô em ấy à? Cậu bảo người như thế nào nào? Mày xanh phai nhạt non xuân! Mắt trong, trong gấp mấy lần sóng thu! Lưng mềm, tơ liễu đương mùa! Nước da trắng nõn, sữa vừa mới đông! Đẹp là mặt! Tốt là lòng! Tính xem nhã nhặn, người trông thuận hoà! Không cần thuốc bóp, dầu xoa. Kể tài cứu khổ chẳng khác Phật Bà Quan Âm! (16) — Tuy thế, em vẫn không dám tin là cô em lại sang! Em đương nghĩ ngấm, nghĩ ngầm: Cậu nên xét lại, hoặc giả lại lầm cũng nên! CẬU TRƯƠNG. — Chị Hồng! Hôm trước khác, hôm nay khác chứ! CON HỒNG. — Không! Thưa cậu! Chuyện hôm xưa hãy gác một bên! Chuyện bây giờ ta hãy nói nguyên bây giờ! — Em không chắc hôm nay cô em đã chịu sang! Nửa đêm cô đã chắc sang chưa! CẬU TRƯƠNG. — Chị Hồng! Tôi xin dặn chị: Sang hay không sang, chị hãy mặc chỗ đó! Chỉ xin thế nào chị cũng lưu tâm cho! CON HỒNG: … Tôi có lưu tâm cho cậu bao giờ, trời ơi! Cậu về biện lễ hẳn hoi, Ngọc, vàng, gấm, vóc, cho tôi đủ dùng! Rồi đêm nay bà khóa chặt cửa phòng, Tha hồ tôi giúp cậu được thỏa lòng nguyệt hoa! (17) — Thưa cậu, em cũng xin dặn cậu: Xin thế nào cậu cũng lưu tâm lấy là hơn! Còn sang hay không sang, em cũng mặc chỗ đó. Sang, không sang, tự ý cô mà Thuận hay không thuận, cũng là tự cậu đấy thôi! (18) |
@ tác giả: Vương Thực Phủ 王實甫 @ dịch giả: Nhượng Tống @ chú thích: Đặng Thế Kiệt
Wednesday 25 January 2017
III.4 (第三本 第四折) Lần sau
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment